Szkolenie specjalizacyjne dla pielęgniarek i położnych, inaczej zwane specjalizacją, to forma kształcenia mająca na celu uzyskanie specjalistycznej wiedzy w określonej dziedzinie pielęgniarstwa lub innej mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, a także uzyskanie tytułu specjalisty przez osobę pracującą w jednym z wyżej wymienionych zawodów. Daje ona możliwość “wejścia” na najwyższy poziom posiadanych kompetencji w danej dziedzinie i uzyskania nowych uprawnień, ale również niesie za sobą wzrost wynagrodzenia (zgodnie z nową siatką płac w ochronie zdrowia). Podstawami prawnymi do prowadzenia tego typu kształcenia są art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 roku o zawodach pielęgniarki i położnej oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2016 roku w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.
Obecnie pielęgniarki mają możliwość kształcenia w następujących specjalnościach:
- pielęgniarstwo antestezjologiczne i intensywnej opieki,
- pielęgniarstwo chirurgiczne,
- pielęgniarstwo geriatryczne,
- pielęgniarstwo inernistyczne,
- pielęgniarstwo onkologiczne,
- pielęgniarstwo operacyjne
- pielęgniarstwo opieki paliatywnej,
- pielęgniarstwo opieki długoterminowej,
- pielęgniarstwo pediatryczne,
- pielęgniarstwo psychiatryczne,
- pielęgniarstwo ratunkowe,
- pielęgniarstwo rodzinne dla pielęgniarek
- ochrona zdrowia pracujących.
Położne natomiast mogą korzystać ze szkoleń specjalistycznych w dziedzinie pielęgniarstwo ginekologiczno-położnicze oraz pielęgniarstwo rodzinne dla położnych.
Dla obu omawianych grup zawodowych przeznaczone są dwie specjalizacje:
- pielęgniarstwo epidemiologiczne,
- pielęgniarstwo neonatologiczne.
W celu zakwalifikowania się do wyżej wymienionych szkoleń specjalistycznych należ spełnić określone wymagania, takie jak:
- posiadanie czynnego prawa wykonywania zawodu,
- co najmniej 2-letni staż w zawodzie pielęgniarki lub położnej w ciągu ostatnich 5 lat,
- ukończenie wymaganych kursów specjalistycznych (w większości specjalizacji są to: kurs RKO, kurs EKG, kurs badania fizykalnego lub kurs leczenia ran).
* W przypadku, gdy specjalizacja jest dofinansowana ze środków publicznych przez Ministra Zdrowia wymagane jest zdanie egzaminu wstępnego.
Wniosek o zakwalifikowanie do danej należy złożyć przez system SMK.
Szkolenia specjalizacyjne organizowane są zarówno przez Izby Pielęgniarskie odpowiednie dla danego województwa, jak i prywatne firmy. Co roku Ministerstwo Zdrowia publikuje komunikat w sprawie wykazu priorytetowych specjalizacji dla pielęgniarek i położnych (z podziałem na województwa), które będą mogły uzyskać dofinansowanie z budżetu państwa. W 2021 roku były to głównie pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki, pielęgniarstwo chirurgiczne oraz pielęgniarstwo internistyczne. Specjalizacje organizowane przez Izby Pielęgniarskie są bezpłatne (liczba miejsc jest bardzo ograniczona; kursy są prowadzone dość rzadko), natomiast koszt tzw. komercyjnej specjalizacji waha się w granicach od 1900 zł do nawet 3000 zł.
Czas trwania szkolenia specjalizacyjnego powinien być nie krótszy niż 15 miesięcy i jednocześnie nie dłuższy niż 20 miesięcy. Jest to okres niezbędny do zrealizowania zaplanowanego programu kształcenia.
Organizator specjalizacji może zwolnić danego jej uczestnika z obowiązku jej odbywania lub zaliczyć poszczególne jej moduły, w sytuacji, gdy ukończył on:
- szkolenie za granicą, w zakresie zgodnym z dziedziną specjalizacji, trwające co najmniej 3 miesiące,
- specjalizację i posiada tytuł specjalisty w innej dziedzinie pielęgniarstwa objętej programem specjalizacji lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia,
- kurs kwalifikacyjny w dziedzinie objętej programem specjalizacji – w wymiarze nie większym niż określony w programie kształcenia dla tego rodzaju kursu,
- kurs specjalistyczny w zakresie objętym programem specjalizacji – w wymiarze nie większym niż określony w programie kształcenia dla tego rodzaju kursu,
- studia podyplomowe w zakresie zgodnym z dziedziną specjalizacji.
Pielęgniarka lub położna może również zostać zwolniona z części szkolenia praktycznego lub obowiązku jego odbywania w przypadku, gdy posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe w dziedzinie objętej programem specjalizacji i jest aktualnie zatrudniona w komórce organizacyjnej o profilu zgodnym ze stażem określonym w programie kształcenia.
Przygotowując się do zdawania egzaminu państwowego, oprócz zgłębiania bibliografii przypisanej do danej dziedziny kształcenia oraz uczestnictwa w wykładach i zajęciach praktycznych, bardzo wygodnym i oszczędzającym czas rozwiązaniem jest korzystanie z przeznaczonych do tego serwisów internetowych oferujących bazy pytań, wraz z odpowiedziami i omówieniami do nich. Jedną z takich platform jest oczywiście www.sistesty.pl, do korzystania, z której serdecznie zachęcamy ;) Warto pomyśleć o tym już na kilka miesięcy przed planowanym egzaminem, tak, by na spokojnie i bez niepotrzebnego stresu móc przyswoić wiedzę.
Do egzaminu państwowego może przystąpić pielęgniarka lub położna, która:
- ukończyła specjalizację albo została zwolnione z obowiązku jej odbywania,
- złożyła do państwowej komisji egzaminacyjnej, za pośrednictwem dyrektora Centrum, wniosek o zakwalifikowanie do egzaminu państwowego,
- złożyła do państwowej komisji egzaminacyjnej dokument potwierdzający wniesienie opłaty za egzamin państwowy na rachunek bankowy wskazany przez Centrum (wysokość opłaty wynosi obecnie 170 zł).
* Wyżej wymienione dokumenty należy złożyć do Centrum do dnia 31 maja albo do dnia 31 października (w zależności od terminu planowanego egzaminu).
Egzamin państwowy przeprowadzany jest w formie pisemnej. Jego regulamin znajduje się na stronie internetowej Centrum. Składa się on z 140 pytań, zarówno z bloku ogólnozawodowego, jak i specjalistycznego (z danej dziedziny). Czas trwania egzaminu wynosi 140 minut, co oznacza, że na odpowiedź na jedno pytanie osoba zdająca ma 1 minutę. Egzamin państwowy jest przeprowadzany w sesji wiosennej w terminie od dnia 1 marca do dnia 31 maja oraz w sesji jesiennej w terminie od dnia 1 września do dnia 30 listopada. Jego datę i miejsce ustala Dyrektor Centrum. Centrum ma obowiązek powiadomić osoby zdające o terminie i miejscu egzaminu nie później niż na 30 dni przed jego datą.
Za przebieg egzaminu odpowiedzialna jest specjalnie powołana komisja egzaminacyjna, na czele z konsultantem krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie pielęgniarstwa właściwej dla dziedziny będącej przedmiotem egzaminu.
W przypadku nieprzystąpienia do egzaminu lub nieuzyskania pozytywnego wyniku egzaminu państwowego pielęgniarka lub położna mogą przystąpić do egzaminu państwowego w innym wyznaczonym terminie, w którym będzie przeprowadzany egzamin państwowy dla danej dziedziny. Osoba, która uzyskała pozytywny wynik egzaminu otrzymuje dyplom uzyskania tytułu pielęgniarki lub położnej specjalisty.
Autor:
mgr piel. Magda Benauer
Powered by Froala Editor